Nhà thơ Bùi Văn Biềng

Bấy lâu ao ước mong chờ.
Ngày vui hội ngộ bây giờ là đây.
Em mừng rỡ xiết tay chị chặt.
Miệng cười vui khóe mắt rưng rưng.
Nghẹn ngào xúc động vô chừng.
Nao nao trong dạ nửa mừng nửa thương.
Em thương chị đường trường phận gái.
Nửa đời mình dầu dãi phong.
Chị bao cay đắng xót xa.
Gian nan cực nhọc biết là bao nhiêu.
Bảy tuổi đã chịu điều bất hạnh.
Mẹ mất đi sống cảnh đơn côi.
Cây xanh vừa độ nhú chồi.
Mẹ hiền đã khuất đi rồi còn đâu.
Chị phải sống âu sầu tẻ lạnh.
Nỗi thương đau canh cánh bên lòng.
Trời đông giá lạnh cô phòng.
Đâu còn hơi mẹ ấm lòng trẻ thơ.
Nhìn khóm chuối chơ vơ trước ngõ.
Ngó mây trôi biết nó về đâu.
Hỡi ơi trời quá cơ cầu.
Khoác cho con trẻ trên đầu vành tang.
Rồi từ đấy ngổn ngang trăm mối.
Chuyện gia đình bối rối tơ vương.
Khó khăn thiếu thốn đủ đường.
Thật là độc mã đơn thương đó mà.
Sau cha lại lấy bà vợ kế.
Cho sớm hôm vui vẻ cửa nhà.
Lo việc nội trợ tề gia.
Có người kế mẫu cho nhà ấm êm.
Riêng phần chị càng thêm tủi lẻ.
Cảnh con chồng dì ghẻ từ đây.
Bao điều cay nghiệt đọa đầy.
Làm sao thoát khỏi sợi dây vô hình.
Vì cạnh đó là tình phụ tử.
Chữ hiếu trung phải giữ vẹn tròn .
Nên đành cam ngậm bồ hòn.
Buồn ra vườn vắng nỉ non khóc thầm.
Nhớ đến mẹ khôn cầm nước mắt.
Nghĩ thân mình ruột thắt dạ se.
Chiều chiều giã gạo bên hè.
Tiếng ru hàng xóm chị nghe tỏ tường.
Mấy đời bánh đúc có xương.
Mấy đời dì ghẻ có thương con chồng.
Tiếng ru ấy cảm thông giục giã.
Như nhắc mình tuổi đã mười lăm.
Sáng trong tựa ánh trăng rằm.
Sao còn quanh quẩn kiếp tằm nhả tơ.
Như chợt tỉnh giấc mơ trở dậy.
Mà lòng mình cảm thấy vợi đi.
Những điều u uẩn sầu bi.
Những điều trăn trở nghĩ suy bấy chầy.
Sau đó chị tỏ bày mọi chuyện.
Để cha hay ý nguyện của mình.
May thay cha cũng thuận tình.
Cho phép con trẻ tự mình lo thân.
Từ đấy chị theo chân các bạn.
Bước vào đời buôn bán đua chen.
Khắp nơi chợ Mại chợ Mèn.
Rồi ra chợ Huyện lại chen chợ Hoàng.
Nay chợ Gốc mai sang chợ Nụ.
Ngày kia về chợ Phủ chính phiên.
Ngày kìa đến chợ Kinh Xuyên.
Cứ vòng quay ấy luân phiên là vừa.
Mặc dầu phải dầm mưa dãi nắng.
Chợ xa gần chẳng vắng một phiên.
Vốn liếng nào có bao tiền.
Một thúng hàng sén nên duyên cô hàng.
Tuy vậy vẫn chưa bằng bạn chợ.
Chút vốn còm đồng nợ đồng vay.
Bán mua quay trở từng ngày.
Lựa hàng chiều khách may tay có lời.
Song vẫn cảm thấy đời phóng khoáng.
Mặc thời gian năm tháng trôi qua.
Sáng nào cũng khoảng canh ba.
Chung quanh làng xóm tiếng gà gáy vang.
Chị đã dậy đội hàng đi chợ.
Với quãng đường xa cỡ mươi cây.
Mặc trời gió rét mưa dây.
Đường trơn như mỡ lội đầy bùn sâu.
Thúng hàng trĩu nặng trên đầu.
Phải dò từng bước trên cầu chênh vênh.
Bụng đã đói đôi chân lại mỏi.
Cái rét thì len lỏi trong xương.
Một mình lặn lội trên đường.
Bãi không đồng vắng bốn phương một mình.
Khi đến chợ bình minh mới rạng.
Nhìn các lều lảng vảng khách qua.
Người bán hàng đã bày ra.
Kẻ mua tốp bảy tốp ba đến hàng.
Suốt buổi chợ vội vàng mải móng.
Cho đến khi vắng bóng chiều tà.
Bấy giờ khách mấy giãn ra.
Mỗi người mỗi ngả gần xa kéo về.
Trời quang đãng bốn bề êm ả.
Chuông nhà thờ gióng giả ngân vang.
Bóng chiều in dải tơ vàng.
Líu lo chim hót sởn sang vui bày.
Mùi khói bếp đâu đây thoang thoảng.
Áng mây hồng lãng đãng bay qua.
Dập dìu én lượn đồng xa.
Vườn ai đào đã nở hoa đỏ cành.
Cây khô lá mầm xanh nẩy lộc.
Cỏ bên đường đã mọc búp tơ.
Đất trời cảnh trí nên thơ.
Mà sao chị vẫn bơ vơ chán trường.
Nghề chợ búa hai sương một nắng.
Mỗi bước chân đầu nặng vai mang.
Lãi lời đâu phải dễ dàng.
Có chăng quà chợ cơm hàng mà thôi.
Ngày tháng cứ dần trôi lặng lẽ.
Thuyền giữa dòng biết ghé nơi đâu.
Sông to sóng cả nước sâu.
Bồng bềnh thân gái lo âu phận mình.
Tuổi xuân đã tròn xinh mười tám.
Chuyện mai sau nào dám mơ mòng.
Bởi chưng số phận long đong.
Khác nào tựa mối bòng bong rối bời.
Trong khi ấy cha thời xa vắng.
Đã ba năm đằng đẵng chưa về.
Thương cha lòng dạ ủ ê.
Ngày đêm trông đợi trăm bề xót xa.
Chị phải sống bên bà dì ghẻ.
Với đàn em khác mẹ cùng cha.
Nghề đời mẹ vịt con gà.
Xưa nay đâu có mặn mà thương yêu.
Nên phải chịu mọi điều cơ cực.
Những giận hờn ấm ức không vơi.
Những điều riêng đã bời bời.
Cảnh nhà một chốn bốn nơi sao đành.
Nhiều đêm suốt  năm canh trằn trọc.
Lòng buồn rầu đầu óc vẩn vương.
Đo đi đắn lại đủ đường.
Cố sao vượt khỏi đoạn trường quẩn quanh.
Chị nghĩ vậy rồi đành thôi chợ.
Bán hết hàng công nợ trải trang.
Ra đi một lối đôi đàng.
Tìm cha kiếm việc rảnh rang cuộc đời.
Dù trôi dạt chân trời góc bể
Chị vẫn đi chẳng kể gian truân
Cũng đành nhắm mắt đưa chân.
Mà xem con tạo xoay vần đến đâu.
Rồi một sáng vào đầu mùa hạ.
Lần đầu tiên chị đã ra đi.
Để rồi bỏ lại những gì.
Của thời dĩ vãng hàn vi ba đào.
Chị lưu luyến thầm chào tất cả.
Bước chân đi lã chã lệ rơi.
Bồi hồi xúc cảm nghẹn lời.
Dằn lòng trước phút xa rời quê hương.
Ôi trăm nhớ nghìn thương để lại.
Thoảng hương thơm hoa đại cửa  đình.
Tiếng chày lèn bột thậm thình.
Sóng xô ánh bạc lung linh mặt đầm.
Trẻ đùa nghịch rì rầm trước ngõ.
Đàn ngỗng non vặt cỏ bên đường.
Chiếc cầu tre bắc qua mương.
Cây đa xòe tán che đường mát râm.
Lúa óng mượt đang tầm con gái.
Vườn mọi nhà hoa trái ngát hương.
Với bao hình ảnh mến thương.
Còn theo chị mãi trên đường không nguôi.
Đến Đông hướng kẻ xuôi người ngược.
Đường cái quan rộng bước vui chân.
Chị đi mỗi bước xa dần.
Tình quê lưu luyến trăm phần tái tê.
Khi đi tới phố Nê chợt nhớ.
Thiên hạ thường nhắc nhở ngợi ca.
Một ông thầy bói tài ba.
Tử vi ký số rất là cao siêu.
Để biết được những điều bí ẩn.
Về đường đời số phận ra sao.
Chị đã mạnh dạn quay vào.
Xin thầy đặt quẻ một hào hương nhang.
Thầy khấn khứa họ hàng tên tuổi.
Vật đồng tiền từng chuỗi lanh canh.
Sau đó thầy nói rõ rành.
Tiền vận hậu vận tốt lành rủi ro.
Thầy nhấn mạnh đừng lo đừng ngại.
Cung Số này là phải ly hương.
Dù đi trăm hướng nghìn phương.
Giầu sang phú quý là đường phía Tây.
Lộ trình ấy còn đầy trắc trở.
Việc làm ăn lỡ dở  lắm phen.
Khi vận đỏ lúc cơn đen.
Hai cầu đôi bước mới nên duyên tình.
Ba mươi tuổi gia đình êm ấm.
Sống cuộc đời nhung gấm vàng son.
Dẫu cho biển cạn non mòn.
Phượng loan đôi lứa sắt son trọn đời.
Chị nghe hết những lời thầy nói.
Tạ từ rồi khăn gói trên vai.
Lại đi tiếp nối đường dài.
Trưa hè nắng đổ bóng mai xa dần.
Đường vạn dặm bước chân bồ liễu.
Gái má đào có liệu nên chăng.
Phải khi sóng cả đè bằng.
Thuận chiều suôi gió buồm căng xá gì.
Ngày sau đó trời khi vừa tối.
Cả phố phường Hà Nội lên đèn.
Con tàu cập bến phà đen.
Lần đầu chị bước chân lên đô thành.
Đầy bỡ ngỡ nhìn quanh khắp ngả.
Chốn phồn hoa xa lạ chưa từng.
Ngập trời ánh điện sáng trưng.
Ngàn sao lấp lánh giữa từng lầu cao.
Mọi đường phố ồn ào tấp nập.
Những tàu xe rầm rập lại qua.
Hàng cây tán lá xòe ra.
Người đi nườm nượp cả hai bên đường.
Những cô gái tuổi đương xuân trẻ.
Khúc khích cười tươi hé miệng hoa.
Dáng đi uyển chuyển thướt tha.
Trong làn gió nhẹ đưa tà áo bay.
Như đã ngấm men say ngây ngất.
Giữa sự đời rõ thật mà mơ.
Khiến cho chị những sững sờ.
Nghĩ mình thấy cảnh mà ngơ ngẩn lòng.
Rồi suốt một năm ròng dò hỏi.
Đã tìm cha ở mọi chốn nơi.
Nào ngờ cứ bặt tăm hơi.
Thật là cá nước chim trời tìm đâu.
Chị vô vọng lo âu buồn vã.
Túi cạn dần đất lạ chờ ai.
Cho nên phải vội tính bài.
Đôi quàng đòn gánh trên vai kiếm đồng.
Chị đi khắp Hà Đông chợ tía.
Mua trái cây mua mía mua khoai.
Mang về ngồi bán dông dài.
May ra ngày kiếm một hai đồng lời.
Thôi cứ tạm đầy vơi hai bữa.
Còn bớt ra phần nửa làm lưng.
Khó khăn nên phải dè chừng.
Dẫu rằng buôn thúng bán bưng cũng đành.
Chỉ mong ngọn gió lành nào đấy.
Dẫn dắt mình tìm thấy cha thương.
May sao trên một đoạn đường.
Chiều về gió lạnh màn sương mờ mờ.
Đang đi bỗng tình cờ nhìn thấy .
Phía trước mình cách đấy không xa.
Dáng hình từa tựa như cha.
Vội vàng chạy tới hóa ra cha rồi.
Chị sung sướng mà rơi nước mắt.
Cha bồi hồi nắm chặt tay con.
Bao lâu mong mỏi héo hon.
Hôm nay có dịp cha con trùng phùng.
Từ đấy được sống chung đầm ấm.
Trong tình thương sâu đậm nơi cha.
Hiềm rằng cha có bà ba.
Lạ thay chị lại được bà thương yêu.
Rất gần gũi cưng chiều nương nhẹ.
Khác nào như con đẻ của mình.
Ở bà có một tấm tình.
Dịu dàng hiền hậu phân minh đường hoàng.
Bởi vậy đã dễ dàng hòa nhập.
Tình mẹ con tràn ngập yêu thương.
Xóa đi mặc cảm vấn vương.
Gia đình hạnh phúc trăm đường êm xuôi.
Riêng chị vẫn quyết nuôi nguyện ước.
Cố công sao kiếm được việc làm.
Đã từng qua Bắc hỏi Nam.
Hàng năm mới được việc làm sở tư.
Mọi thay đổi kể từ buổi đó.
Tháng tháng làm đã có tiền lương.
Không còn dãi nắng dầm sương.
Không còn góc chợ bên đường phơi thân.
Cũng giầy dép áo quần tha thướt.
Cũng phấn son lược xước trâm cài.
Chiều chiều vai cũng sánh vai.
Ung dung trên những phố dài dạo chơi.
Chị cảm thấy cuộc đời êm ả.
Hai năm dài thoáng đã qua nhanh.
Tuổi vừa hai mốt xuân xanh.
Đôi nơi chấp chới vin nhành quế hương.
Đời đương ở bước đường phẳng dẽ .
Thì nỗi đau như xé tim gan.
Cha lâm bệnh nặng nguy nan.
Rồi không còn nữa ôi tan nát lòng.
Đầu xanh lại quấn vòng khăn trắng.
Cha thân thương đã vắng bóng rồi.
Đẻ lại tấm gái mồ côi.
Không còn cha mẹ chẳng nơi nương nhờ.
Chị phải sống bơ vơ thầm lặng.
Cùng thời gian cứ nặng nề trôi.
Ai hay cho những khúc nhôi.
Cuộc đời sóng gió nổi trôi chòng chành.
Vào giữa lúc đầu xanh tuổi trẻ.
Mà chăn đơn gối lẻ mãi sao.
Gặp khi mận đã kết đào.
Tơ duyên quấn quýt khát khao nghĩa tình.
Và chẳng muốn thân mình hưu quạnh.
Với tháng ngày trong cảnh cô đơn.
Nặng lời hẹn ước keo sơn.
Cho nên chị đã kết hôn cùng chàng.
Chồng của chị người làng Thủ Lệ.
Anh hiền lành tử tế chân phương.
Cùng nhau nặng một tình thương.
Cần cù chịu khó trăm đường khéo tay.
Cả anh chị ngày ngày đến sở.
Tối tối về trăn trở làm thêm.
Nhận hàng là giặt thâu đêm.
Dành ra cuộc sống êm đềm đủ tiêu.
Nhưng rồi chẳng được bao nhiêu.
Trời kia ít đã có chiều ai lâu.
Khắp thành phố bắt đầu tao loạn.
Suốt ngày đêm súng đạn ầm vang.
Chao ơi đời thật  phũ phàng.
Duyên nồng mới bén đã mang lo buồn.
Sở lại đóng cửa luôn từ đó.
Không việc làm chẳng có lương ăn.
Khó khăn chồng chất khó khăn.
Thiên hạ đói kém xin ăn đầy đường.
Phải chạy vạy trăm phương ngàn cách.
Đi làm phu gánh gạch xe vôi.
Suốt ngày quần quật nắng nôi.
Năm xu cơm nắm cũng rồi bữa ăn.
Không chỉ những nhọc nhằn vất vả.
Bên cạnh còn trăm ngả âu lo
Một đồng gạo có bốn bò.
Lương phu ngày họ trả cho hai hào.
Đành rau cháo liệu sao qua khỏi.
Cái thời kỳ kém đói lao đao.
Tưởng rằng sẽ được thở phào.
Loạn qua đói khỏi ai nào ngờ đâu.
Nạn dịch bệnh bắt đầu phát triển.
Đã gây bao tai biến kinh hoàng.
Nhiều nhà chịu cảnh tóc tang.
Cha con đôi ngả thiếp chàng xa nhau.
Cùng lúc đó lòng đau như cắt.
Người chồng thương đã mắc định kỳ.
Thế là anh đã mất đi.
Chị phải chịu cảnh biệt ly đau buồn.
Những đêm vắng mưa nguồn chớp bể.
Tấm lòng này biết kể cùng ai.
Giữa đường đứt gánh trên vai.
Trúc đi để lại mặc mai với đời.
Như những cánh chim đôi lẻ bạn.
Xót thương chồng ngao ngán ngẩn ngơ.
Trách cho bà nguyệt ông tơ.
Se chi cái mối duyên hờ mỏng manh.
Ôi sự thế cũng đành là thế.
Nghĩ chuyện đời dâu bể làm chi.
Buồn phiền cũng chẳng ích gì.
Lo ngay đến chuyện đường đi sau này.
Rồi sáng ấy mưa bay lất phất.
Gió khẽ lay phần phật tầu dừa.
Điếm làng mõ điểm hồi thưa.
Mọi nhà đang lúc say sưa giấc nồng.
Chị trở dậy phập phồng trong dạ.
Thủ Lệ ơi từ giã hôm nay.
Rời nơi khổ hạnh đắng cay.
Ra đi làm lại tháng ngày đã qua.
Thoạt tiên đến cây đa Giảng Võ.
Chị nhờ thầy bói bói cho.
Thầy cười con chẳng phải lo.
Bước đường lận đận quanh co hết rồi.
Con sẽ gặp bạn đời trung thủy.
Sống bên nhau hợp ý tâm đầu.
Gia sự đạt mọi nguyện cầu.
Nhiều tài lộc lắm bắt đầu từ đây.
Xuất hành đúng phía tây là tốt.
Con yên tâm đi nốt đoạn đường.
Đã có trời độ phật thương.
Quý nhân phù trợ tai ương hết dần.
Nghe thầy nói thêm phần phấn trấn.
Vững lòng tin số phận mai sau.
Thế rồi cùng bạn rủ nhau.
Khi xuôi Thanh Hóa mua cau mua dừa.
Lúc lại ngược Kỳ Lừa Bắc Cạn.
Buôn măng tươi mua nhãn mua đào.
Hàng về Hà Nội giá cao.
Một vốn bốn lãi thu vào thích tay.
Đang giữa lúc cơn may vận đỏ.
Lại nghe tin đây đó cần người.
Thế là chị hỏi đến nơi.
Đưa đơn xin việc tức thời nhận ngay.
Lại được sống tháng ngày thanh thỏa.
Thật êm đềm nhàn hạ vô tư.
Luật đời có sự bù trừ.
Qua cơn bĩ cực từ từ thái lai.
Trời nào đóng cửa ai đâu nhỉ.
Sách có câu hữu chí cánh thành.
Dù là phú quý công danh.
Bền gan vững chí ắt thành lo chi.
Nhân một dịp chị đi hội chải.
Giữa mùa xuân ở tại Hồ Gươm.
Dập dìu du khách bốn phương.
Kéo nhau từ khắp nẻo đường về đây.
Cảnh hồ nước trời mây thơ mộng.
Trong nắng xuân trải rộng bốn bờ.
Nghiêng nghiêng bóng liễu lơ thơ.
Mái chèo khuấy nước trắng phơ mạn thuyền.
Nơi chẳng hẹn mà duyên kỳ ngộ.
Khách tao phùng gặp chỗ hội đông.
Cùng rung chung tiếng tơ đồng.
Mà nên duyên thắm tình nồng từ đây.
Cầu đôi nhịp đò đầy hai chuyến.
Hẹn cùng nhau lo chuyện hôn thành.
Mùa hoa xoan nở tím cành.
Hôn lễ đã được kết thành khang trang.
Rồi từ đấy thiếp chàng chung sống.
Có nhà cao cửa rộng đàng hoàng.
Cuộc đời thật đã rảnh rang.
Của ăn của để đàng hoàng phong lưu.
Vốn tính chị chắt chiu chịu khó.
Sống thảo hiền gắn bó bao dung.
Với chồng nhất mực thủy chung.
Thân tình bạn hữu hào hùng nghĩa nhân.
Được anh cũng có phần dễ dãi.
Giầu lòng thương quảng đại chân tình.
Bởi vậy không khí gia đình.
Chan hòa hạnh phúc đầy tình yêu thương.
Đang gặp một chặng đường may mắn.
Tuổi đời vừa tròn chẵn ba mươi.
Mười phần vừa trọn vẹn mười.
Sống trong đầy đủ vui tươi thanh nhàn.
Thì gặp chuyện lưỡng nan tiến thoái.
Đó là tin anh phải hồi hương.
Trong lòng nặng một tình thương.
Đi thì cách biệt quê hương ngàn trùng.
Mà ở lại tình chung đôi ngả.
Biết tính sao vẹn cả đôi đường.
Than ôi thân gái dặm trường.
Biết còn trôi dạt đến phương trời nào.
Thuyền theo lái gái sao khác được.
Đành vậy thôi theo nước xuôi dòng.
Thế rồi một sáng cuối đông.
Giã từ đất mẹ cùng chồng ra đi.
Dòng lệ cảm không gì ngăn nổi.
Cứ tuôn rơi xót nỗi xa quê.
Phút giây ly biệt não nề.
Máy bay cất cánh bốn bề lạnh tanh.
Nhìn lên thấy trời xanh bát ngát.
Dưới chân mình dào dạt biển đông.
Xa xa  trời đất mênh mông.
Ngoảnh lại làng xóm ruộng đồng bao la.
Từng phút thấy càng xa càng khuất.
Càng bâng khuâng phảng phất hồn quê.
Càng xa càng thấy bốn bề.
Đại dương thăm thẳm sơn khê mịt mùng.
Rồi khi đến một vùng đất lạ.
Chiếc máy bay đã hạ cánh dần.
Từ từ lăn bánh trên sân.
Lần đầu chị đặt bước chân quê chồng.
Năm tháng cứ tàn đông xuân tới.
Năm cũ qua năm mới kế chân.
Làm ăn may mắn mọi phần.
Đời sống ngày một khá dần hơn xưa.
Gặp những lúc mưa mưa gió gió.
Nơi xứ người vò võ nhớ quê.
Nhớ chiều gió lộng bờ đê.
Cầu ao tắm mát bờ tre rì rào.
Nhớ chùm nhãn cành cao mọng quả.
Bát canh cua nấu lá mồng tơi.
Cánh diều bay bổng tuyệt vời.
Đã mòn con mắt phương trời đăm đăm.
Ôi thấm thoát tính năm mười chín.
Lá thư đầu tìm đến quê hương.
Mừng mừng tủi tủi thương thương.
Nhận cánh thư vượt trùng dương cách vời.
Thư nối lại đôi nơi cách biệt.
Không lời nào kể xiết niềm vui.
Gọi là san sẻ ngọt bùi.
Chắt chiu ngày tháng chia vui mọi nhà.
Trong lòng chị thiết tha ao ước.
Có một ngày xẽ được hồi hương.
Chị ơi hai chín năm trường.
Hôm nay chị vượt trùng dương trở về.
Mặt gặp mặt đề huề đông đủ.
Khắp thân tình bạn hữu gần xa.
Bữa cơm thân mật đậm đà.
Rượu nồng tiếp chén một nhà hân hoan.
Chị thăm chúc bình an mạnh khỏe.
Chặng đường xa vui vẻ trở về.
Trước là thăm lại chốn quê.
Thăm nơi phần mộ khấn về tâm linh.
Nén nhang ngát tấm tình con trẻ.
Xin ông bà cha mẹ thấu cho.
Rồi thăm chú bác gì cô.
Bạn bè khi thuở ấu thơ xum vầy.
Được toại nguyện vui ngày trở lại.
Nơi quê chồng sống mãi bên nhau.
 Hà Nội, ngày mồng 4 tháng 8 năm 1980.
Bùi Văn Biềng
(viết tặng bà Bùi thị Hòa nngười chị họ trong một dịp về thăm quê)

Người đăng: Thi đàn VN vào lúc 07:44 Comments