Gốc đa làng

Thứ Sáu, 14 tháng 3, 2014

(Trích đoạn truyện thơ)

Xuân về trời đất trẻ ra
Nội đồng hoa nở đậm đà sắc hương
Sẵn lòng mang nặng yêu thương
Băng đồng theo lối đường mương chạy gằn
Bước là một bước băn khoăn
Nghĩ chàng đã sẵn đứng quanh đợi chờ
Đến nơi sự thật bất ngờ
Dõi tìm chẳng một tóc tơ bóng hình
Dễ hay tình đã vô tình
Phải chăng đến lúc vương bình rã hoa
Nghĩ gần rồi lại nghĩ xa
Nhìn trời đất thẳm bao la mịt mờ
Thấy con chim lạc bơ vơ
Bay ngang cất tiếng bâng quơ gọi bầy
Chạnh lòng xao xuyến vơi đầy
Bỏ về chẳng nỡ chờ đây chắc gì
Thôi thì sự vậy cũng thì
Đến ngay lễ hội may khi gặp chàng
Bước đi lòng dạ ngổn ngang
Đến rồi biết có gặp chàng hay không
Hội vui cờ mở trống dong
Khách thập phương đã chật trong kín ngoài
Kiếm tìm suốt cả trong ngoài
Dạo đi quanh lại suốt hai ba vòng
Tìm đâu cho thấy mà mong
Nghĩ chàng lòng lại thương lòng xót xa
Trời trưa nắng đã tròn hoa
Người về lũ lượt đổ ra khắp đường
Xa xa khói ngả màu sương
Bếp nhà ấm bếp tình vương vấn tình
Bâng khuâng một bóng một hình
Một lòng trống vắng một tình khát khao
Hoa đơm tím ngọn xoan đào
Gốc đa còn đó đường vào còn đây
Trăng tròn còn chốn cung mây
Lời thề vàng đá còn dày sắt son
Bước lần theo biệt cỏ mòn
Sương đông nắng hạ vẫn còn dấu chân
Buồn trông xóm nhỏ phong trần
Thiếu trưa gạn tối trăm phần khó khăn
Ẩn mình trong lũy tre xanh
Nhấp nhô xơ xác mái tranh xóm nghèo
Sông bên dòng chảy trong veo
Lững lờ mặt nước đám bèo trôi xuôi
Đường thôn trưa quạnh bóng người
Phất phơ cành liễu chơi vơi bóng hồng
Dòm qua hàng dậu xương rồng
Vườn trong vắng ngắt nhà không bóng người
Cửa thì khép kín cánh rồi
Cổng rào đã rấp người thời vắng đâu
Chập chờn một thoáng lo âu
Như linh cảm có điều đâu không lành
Cỏ cây đâu há vô tình
Phải dò cho rõ ngọn ngành mà hay
Bởi vùng này vốn xưa nay
Kẻ thù bắt bớ đêm ngày đã quen
Khi lính tráng lúc phu phen
Nghi làm cộng sản bắt đem tù đày
Chuyện gì đã xảy ra đây
Vội qua hàng xóm hỏi ngay sự tình
Rằng đêm qua bất thình lình
Mấy tên lính lệ tuần đinh đến nhà
Bắt anh Vũ Dũng đưa ra
Có xe đợi sẵn gốc đa đường vào
Sự tình chẳng biết ra sao
Bắt đi đâu chẳng lời nào được hay
Ông bà giáo Chính sớm nay
Đến chức dịch hỏi han ngay lẽ gì
Mắc vòng lao lý lụy bi
Gây nên cái cảnh chia ly đau lòng
Nghe qua nước mắt ròng ròng
Nét xuân héo hắt tấc lòng tái tê
Bần thần trở gót ra về
Mà như trời đất bốn bề bão giông
Cuộn lên từng lớp sóng lòng
Phù dung lả cánh má hồng bạc phai
Thương ai ai biết chăng ai
Sâu xa nghĩa biển rộng dài tình sông
Nỗi riêng riêng những cầm lòng
Đường mương thẳng nẻo băng đồng về nhanh
Đến nhà đưa mắt nhìn quanh
Gót son rón bước trở nhanh buồng đào
Trời chiều nắng úa xôn xao
Gió đông sởn lạnh ào vào qua song
Hương đưa từ những bụi hồng
Mượn đường bay rộn cánh ong vẽ vời
Ai làm lá rụng hoa rời
Cho người gối đẫm lệ rơi thấm sầu
Bên đèn thức trắng đêm thâu
Gỡ sao cho nổi mối sầu chia ly
Buồn cho chút phận nữ nhi
Cánh chim lẻ bạn còn gì nữa bay
Nhìn hai gia cảnh sẵn bày
Xa màu khác nét vơi đầy rõ hai
Ông chàng phong nhã khoan thai
Nho gia thanh bạch trong ngoài ấm êm
Vinh hoa danh vọng chẳng mềm
Gốc cây ngọn cỏ quyết đem tấc thành
Một ngày còn lũ mắt xanh
Non sông u uất dân lành khổ đau
Ông còn tâm thệ trước sau
Ra đi cứu nước phá mau xích xiềng
Sôi kinh nấu sử sao yên
Quyết lòng xếp lại bút nghiên theo cùng
Cụ Nguyễn Thiện Thuật lập vùng
Chiến khu bãi sậy dốc lòng chống Tây
Hy sinh gian khổ tù đầy
Không sờn nghĩa khí chẳng tày lòng trung
Khắp miền nghĩa sĩ dùng dùng
Đầy lòng yêu nước nấu nung căm hờn
Từ nơi khởi thủy cùng sơn
Đến vùng danh hải xanh rờn ngàn dâu
Kéo về hội lập công đầu
Giết sạch xâm lược xóa màu thực dân
Tiếc rằng lực lượng nghĩa quân
Mới vừa nhen nhóm sức phần không cân
Địch giàu lắm súng nhiều quân
Dồn lực đánh phá khép dần vòng vây
Ông đã bị bắt nơi đây
Giặc tra khảo chán lưu đày đảo xa
Mãi khi sức kiệt tuổi già
Trả về quản thúc tại gia không rời
Lòng ông trong sáng ngời ngời
Hết lòng vì nước vì đời cháu con
Cha chàng dạ sắt lòng son
Giam cầm mấy dạo mỏi mòn trong lao
Không khai thác được lời nào
Cho về theo dõi chứ nào có thôi
Canh tư mõ đã điểm hồi
Tiếng gà đây đó gáy sôi đêm trường
Nghĩ mà trăm sót nghìn thương
Chong chong với nỗi tơ vương rối bời
Bên tai như vọng lại lời
Gốc đa buổi ấy giữa trời sáng trong
Đã lòng thề thốt cùng lòng
Trăm năm giữ trọn chữ đồng đến xương
Bao giờ non nước quê hương
Không còn bóng giặc hết phường tay sai
Tự do biển rộng sông dài
Tơ vương kết mối trúc mai một nhà
Thề vàng ước ngọc chưa xa
Chim bằng đã gặp phong ba bất kỳ
Kẻ thù đã bắt anh đi
Gông cùm cột chí nam nhi một thời
Nỗi buồn tâm trí rã rời
Gió lay nặng giọt sương rơi não nề
Đèn khuya leo lét buồng the
Nghĩ chàng súng cận gươm kề mà đau
Nhìn trăng nửa khuất tàu cau
Nửa khoe ánh bạc như chau nét mày
Dạ hương sực nức đêm say
Một mình ôm nỗi đắng cay một mình
Hỏi từ trong cõi tâm linh
Chữ Trung chữ Hiếu chữ Tình ra sao
Đắn đo sau trước thấp cao
Chữ Trung trước đã chữ nào dám quên
Tuổi xanh trí vững gan bền
Nén tim yêu giữ trăng nguyền một mai
Dù qua bao tháng năm dài
Vượt rừng qua núi chông gai hiểm nghèo
Dù qua những dốc cùng đèo
Những ghềnh cùng thác cheo leo xá gì
Đã lòng quyết chí ra đi
Không đâu trở ngại chẳng gì cản ngăn
Mong sao trí toại danh thành
Thuyền cùng chung bến sẽ dành một khi
Bây giờ chuyện phải tính gì
Học xong năm cũ trường y khóa này
Tấm bằng bác sĩ trong tay
Sẽ tìm công việc ở ngay nội thành
Nhập vào lớp trí thức nhanh
Tạo một vỏ bọc chung quanh vững vàng
Đêm dài đầu óc ngổn ngang
Việc nhà việc nước mênh mang chất chồng
Xa xôi ai biết chăng không
Một mình một bóng chờ trông một mình
Lòng quê vời vợi tấm tình
Thương người xa vắng xót mình bơ vơ
Đêm ngày luống những mong chờ
Nỗi buồn biết đến bao giờ nguôi ngoai
Điếm làng mõ điểm canh hai
Tù và cũng rúc hơi dài xé đêm
Tiếng trùng rỉ rả bên thềm
Nỗi buồn càng thấy buồn thêm nỗi buồn
Bỗng nghe tiếng động bên vườn
Ngó ra đã thấy bóng người lô nhô
Biết ngay bọn chúng rình mò
Bắt người hoặc lại thăm dò đánh hơi
Chỉ trong có mấy đêm trời
Chúng về vây bắt bao người mang đi
Vội vơ mấy thứ tức thì
Cửa sau khẽ mở trốn đi phía đường
Lẩn mình vào giữa màn sương
Nhanh chân vội nấp đường mương mé đồng
Nhìn về nhà thấy đèn dong
Người lên người xuống kẻ trong kẻ ngoài
Săm soi moi móc tìm hoài
Trên nhà dưới bếp rồi ngoài vườn ao
Tìm đâu cũng chẳng thấy nào
Tiếng thề tiếng chửi xôn xao lũ ruồi
Trách nhau để chúng xổng rồi
Thế là mất đứt con mồi còn đâu
Ngồi nghe từng tiếng từng câu
Thấy bọn chúng lại hò nhau truy tìm
Hoàng Lan tim đập rộn tim
Đồng không co cẳng trong đêm chạy hoài
Hết đường mương lại đê quai
Khỏi dăm cánh lúa vượt vài nương dâu
Đến đâu chẳng biết là đâu
Đêm đen chỉ thấy một màu đêm đen
Ro ro những tiếng dế mèn
Hòa cùng ếch nhái rền rền không ngơi
Mệt nhoài tưởng đến đứt hơi
Liệu chừng nghỉ lại chờ trời sáng ra
Lắng nghe từ phía làng nhà
Tiếng gà eo óc xa xa trễ chàng
Gió đưa hương nội mênh mang
Hoàng Lan tựa gối mơ màng giấc tiên
Thả hồn trong thoáng bình yên
Tỉnh cơn như vợi ưu phiền âu lo
Bớt đi những mối tơ vò
Giật mình nghe tiếng gọi đò bên sông
Vội nhìn sang phía trời đông
Đã dần dần tỏ ánh hồng bình minh
Sửa sang gấp gáp hành trình
Sẵn sàng công việc cho mình hôm nay
Phải rời ngay khỏi nơi đây
Trước khi trời sáng tránh bầy chó săn
Bước đi lòng dạ băn khoăn
Tình quê lưu luyến nhìn quanh lệ trào
Công cha nghĩa mẹ xiết bao
Thương cha nhớ mẹ nao nao nỗi lòng
Thương ai đang ở trong vòng
Súng gươm kiềm tỏa cùm gông buộc ràng
Ra đi nhớ xóm nhớ làng
Sông xanh sóng lượn đồng vàng lúa lay
Cánh cò trắng chấp chới bay
Nhớ mùa phượng vĩ đỏ gay sân trường
Thương người một nắng hai sương
Cơm thì một bát áo thường một manh
Nhà thì một túp lều tranh
Cày thuê cuốc mướn lo ăn tối ngày
Tháng ba ngày tám càng gay
Có khi đứt bữa cả ngày héo hon
Trẻ con ốm yếu gầy mòn
Không được đi học đời buồn lắm thay
Kẻ trăm mẫu ruộng trong tay
Nhà như bát úp trâu cày chục con
Lời cầm cố lãi lúa non
Vay tiền mẹ đẻ tiền con nhanh giàu
Thóc từng lẫm bạc từng âu
Kẻ ăn không hết người cầu không ra
Bất công xã hội chẳng qua
Mưu sâu kẻ địch bày ra khó lường
Ôi chao trăm nhớ nghìn thương
Ra đi để dạ đường trường chia phôi
Bây giờ lại nói đến hồi
Chàng trai Vũ Dũng đang ngồi trong lao
Trải bao thử thách gian lao
Gió giông kìm kẹp mưa rào đòn roi
Đưa ra đủ nghiệp nhà nòi
Cuối cùng chúng cũng không moi được gì
Văng ra đủ tiếng thị phi
Đủ lời tục tĩu còn gì nữa đâu
Chúng lại bứt trán vò đầu
Nghĩ ra những kế hiểm sâu bất ngờ
Dở trò bỉ ổi tráo trơ
Lấy điều xót giả thương vờ làm thân
Vỗ về dụ dỗ dần dần
Nào tình hiếu tử nào phần công danh
Nào tuổi trẻ nào học hành
Nào lo sự nghiệp nào dành tương lai
Gia đình hạnh phúc lâu dài
Đủ vành đủ vẻ lai rai dỗ dành
Biết điều nên hãy khai nhanh
Khai cho đầy đủ khai thành thật ngay
Được lòng trước những quan Tây
Được tiền thưởng lại thả ngay cho về
Thấy lời đường mật mà ghê
Anh vờ ngờ nghệch ngô nghê quê mùa
Khi ngang ngang cả hơn cua
Khi như thật lúc như đùa mà chơi
Chúng không thu nổi một lời
Đùng đùng đấm đá xơi xơi chửi thề
Lộ ra bộ mặt gớm ghê
Lũ người khát máu làm nghề sát nhân
Anh thề giữ vững tinh thần
Trước sau không để một lần hở môi
Dù trăm nghìn trận đòn roi
Bảo toàn tổ chức được coi hàng đầu
Cứ trung như nhất lấy câu
Thác trong hơn sống đục ngầu bùn nhơ
Chúng thì thái độ lập lờ
Khi cho là đúng khi ngờ là oan
Thả không thả giam chẳng giam
Vì không đủ chứng cứ làm hồ sơ
Ốm đau đói khát bơ phờ
Hết đòn chí tử lại vờ xót thương
Bọn người tàn nhẫn vô lương
Không coi đạo lý cương thường là đâu
Lạc vào cái bả sang giàu
Bạc vàng châu báu nhà lầu xe hơi
Làm thân trâu ngựa tôi đòi
Cam tâm quên hết giống nòi tổ tông
Còn anh chỉ có chữ không
Không hay không biết cũng không làm gì
Chúng rằng thằng Việt Minh lì
Để đây có lợi lộc gì mà tham
Lệnh cho mấy đứa chuyển giam
Sang khám Tám Sẹo liệu kham được cùng
Thế là chúng nó chuyển vùng
Vào tay lũ quỷ lại khùng điên hơn
Mỗi lần bọn chúng lên cơn
Vào cuộc không kể thiệt hơn sống còn
Nặng nề ra những ngón đòn
Cố moi lấy chút cỏn con gọi là
Nhưng càng đánh càng trơ ra
Thép qua nhiều lửa càng già càng đanh
Cuối cùng chúng cũng phải đành
Tạm thời xếp sắp cho anh ra vườn
Tưới cây nhổ cỏ quét đường
Ngày ngày chúng vẫn thường thường dõi theo
Luôn luôn để mắt bám đeo
Ăn làm giờ giấc ngặt nghèo còn hơn
Sai vừa chúng phạt ngày cơm
Nặng thì chúng phạt còn hơn thế nhiều
Anh vờ ra bộ biết điều
Mặc cho nắng sớm mưa chiều lo toan
Khó khăn vất vả chu toàn
Biết đâu anh có mưu toan của mình
Dần dần anh được cảm tình
Từ quan đến sếp từ binh nhất nhì
Mừng thầm cũng có đôi khi
Được quan sai bảo việc gì cũng xuôi
Việc gì cũng trọn vẹn mười
Chào quan quan gật quan cười như quen
Giờ anh cũng bớt lụy phiền
Từ vùng rừng thẳm từ miền sơn khê
Ngồi buồn buồn lại nghĩ về
Cảnh đồng thắm cảnh tình quê đượm tình
Có ngôi nhà nhỏ xinh xinh
Có cha có mẹ có tình anh em
Có bao bạn hữu thân quen
Xóm giềng tối lửa tắt đèn có nhau
Cùng chung trong cảnh cháo rau
Cùng buồn mất nước cùng đau thù nhà
Cùng nhau nối gót ông cha
Trọn tình với nước non nhà không quên
Chạnh buồn nhớ cảnh trăng lên
Dưới trăng lại nhớ lời nguyền dưới trăng
Cùng ai dưới gốc đa làng
Trăng trong soi tỏ lòng vàng cùng ai
Bây giờ đôi chốn đường dài
Người đi kẻ ở trong ngoài biết sao
Nỗi niềm chưa rõ thấp cao
Lòng vàng ai biết rằng sao trong lòng
Bao nhiêu hò hẹn ước mong
Bao nhiêu thề thốt trong lòng khắc xương
Bao nhiêu là những đoạn trường
Lòng trung bền vững tình thương chặt chàng
Ôi chao lòng dạ ngổn ngang
Phải tìm cách thoát khỏi hang hùm này
Để cùng non nước trời mây
Cánh chim rộng cánh lòng bay mặc lòng
Thấy trời đã chuyển sang đông
Thế là đã hết năm ròng qua nhanh
Nhìn hoa thắm ngắm cây xanh
Mà lòng bức bách quẩn quanh thế nào
Sáng nay phòng khách xôn xao
Thầy thầy tớ tớ ra vào đông vui
Ghế bàn bày biện lau chùi
Biết ngay lại có tiệc vui quan về
Lũ đầy tớ cuống cà kê
Thiếu người anh cũng bưng bê ra vào
Thấy thời cơ đến may sao
Cổng sau bỏ ngỏ ai nào có hay
Nhanh chân cao chạy xa bay
Rừng già tắt nẻo tối ngày không ngơi
Toàn thân mệt mỏi rã rời
Tưởng chừng như đến đứt hơi không chừng
Chung quanh những núi cùng rừng
Một mình tối bít như bưng một mình
Không gian như cũng hữu tình
Trăng lên mắt lá rập rình ánh trăng
Thầm thì như khẽ bảo rằng
Chị Hằng có mặt chị Hằng ở bên
Hương rừng gió núi dịu êm
Đưa anh giấc ngủ vào đêm ngọt ngào
Khi chim hót rộn cành cao
Rập rờn hoa nắng xôn xao quanh người
Mở to đôi mắt mỉm cười
À đêm ta ngủ giữa trời tự do
Nhà là một gốc cây to
Chiếu là một đám lá khô vun vào
Màn là những tán cây cao
Đêm nằm năm ở biết bao là tình
Giúp ta hồi phục sức nhanh
Cho ta những cuộc hành trình tiếp theo
Sông ta lội núi ta trèo
Gian nan ta vượt hiểm nghèo ta qua
Dù cho bao cánh rừng già
Cho bao sông lớn lòng ta quyết lòng
Đã qua năm bảy ngày dòng
Khát nhai nõn chuối đói lòng quả xanh
Quần một mảnh áo một manh
Nhưng niềm tin vẫn trong anh tràn đầy
Đến đây đã biết nơi đây
Núi cao lớp lớp ngàn cây trùng trùng
Nơi thủy tận chốn sơn cùng
Biên cương một dải mịt mùng sương giăng
Nghĩ rồi tự nhủ mình rằng
Kiếm nơi sinh kế tìm đằng ẩn thân
Lần vào sống với bản dân
Khó khăn trăm mối dần dần cũng ra
May thay giữa buổi chiều tà
Trên đường lên núi gặp bà mế xuôi
Trông anh lạ lẫm mế cười
Lạc rừng đói khát mế ơi thương cùng
Buồn buồn vai mế rung rung
Thấy người lỡ bước đường cùng xót xa
Vẫy tay theo mế về nhà
Áo quần trong bọc giở ra màu chàm
Mế rằng: quần áo của Nam
Là con trai mế đi làm nơi xa
Chút lòng san sẻ gọi là
Miếng ăn tấm áo cho qua những ngày
Nhà thì to nhỏ có đây
Nghỉ ngơi tĩnh dưỡng ít ngày đừng lo
Dịu dàng tiếng nhỏ tiếng to
Như san sẻ mọi âu lo cuộc đời
Anh như nuốt hết từng lời
Thầm mừng có chốn có nơi nương nhờ
Ít là khỏi đận bơ vơ
Sau tìm đến chốn mong chờ bấy lâu
Bỗng cô gái trẻ từ đâu
Hiện ra trước cửa gật đầu chào anh
Làn môi đỏ mái tóc xanh
Đẹp như tố nữ trong tranh làng Hồ
Sững sờ giây phút bất ngờ
Vội vàng anh đáp lễ cô thân tình
Mế cười hồn hậu nói nhanh
Đây là em Định mế sinh sau cùng
Cả nhà vui vẻ lạ lùng
Ngồi bên đống sưởi bập bùng lửa reo
Tà tà bóng đã xiêu xiêu
Rộn lên tiếng hót chim chiều ríu ran
Chuyện vui tiếp chuyện miên man
Trời dần phủ sẫm lá màn sương đông
Lửa hồng càng lại thêm hồng
Bữa ăn thanh đạm càng nồng tình thương
Nghĩ ra suốt một năm trường
Lao tù cực nhục bước đường gian nan
Có đâu được phút thanh nhàn
Được bầu không khí nồng nàn thương yêu
Chiều nay thật có một chiều
Nỗi niềm chứa chất bao nhiêu nỗi niềm
Buồn vui thương nhớ ẩn tiềm
Chỉ mình mình biết phần riêng riêng mình
Buồn vì hàm ngạc vây kình
Nanh hùm vuốt báo ác tinh cùng bầy
Phủ lên cả nước non này
Một màu ám khí của bầy xâm lăng
Vui vì rừng thẳm giá băng
Lòng người nhân ái đâu bằng nơi đây
Rộng như bát ngát ngàn cây
Cao như múi biếc chạm mây lưng trời
Thương vì từ chốn xa xôi
Hồn quê lắng đọng bời bời trong tâm
Mẹ cha già yếu âm thầm
Chờ con năm tháng khôn cầm lệ rơi
Nhớ ai ai đã cạn lời
Nước non trọn nghĩa tình đời thủy chung
Bền như cúc vững như tùng
Sóng xô chẳng chuyển gió rung không rời
Lòng ta trĩu nặng tình đời
Chặt bền muôn thuở những lời nước non
Đá mòn dạ quyết không mòn
Lòng ta trong sáng sắt son vững bền
Có em có mế ở bên
Đi rừng đi rẫy cho quên ngày dài
Việc nhà ai chẳng bảo ai
Chăm lo sớm tối miệt mài ngày đêm
Khi thì dạy Định học thêm
Khi đi kiếm củi khi tìm lấy măng
Đêm ngồi lặng ngắm vừng trăng
Từ qua kẽ lá rừng giăng lá rừng
Định thì không giấu khỏi mừng
Bên anh như tựa chưa từng được vui
Lòng riêng riêng những ngậm ngùi
Nào hay tình đã nhuốm mùi xuân xanh
Trong như đá quí ngọc lành
Tươi như hoa thắm đầu cành dãi sương
Tấm tình xuân sắc vấn vương
Để ai ai nhớ đêm trường nhớ ai
Ngay từ cái buổi đầu mai
Được phân công dõi theo ai đến rừng
Một trai to đẹp chưa từng
Trán cao mắt sáng tuổi chừng đôi mươi
Lang thang chiếu đất màn trời
Bộ quần áo mặc trên người rách bươm
Giống như kẻ lỡ độ đường
Trong tay chẳng có một phương tiện nào
Gặp bà mế nhân hậu sao
Thương tình bà đã đưa vào nhà nuôi
Định theo bám mấy ngày trời
Biết anh không phải loại người ác gian
Anh như gió núi mưa ngàn
Lạc vào giữa chốn nhân gian lặng thầm
Chắc rằng anh có cái tâm
Rằng thương người khó rằng căm giận thù
Rằng yêu non nước ngàn thu
Tổ tông dựng giữ cơ đồ này đây
Mà nay đang ở trong tay
Lũ quân xâm lược xéo giầy non sông
Nỗi lòng ai hiểu chăng lòng
Con đường cứu nước ước mong đã nhiều
Hết chiều rồi lại chiều chiều
Hết ngày rồi lại bao nhiêu là ngày
Kể từ vượt ngục về đây
Đã vừa tròn một tháng nay còn gì
Vẫn chưa lần được chút chi
Lẽ đâu đâu chịu qua thì thì thôi
Định về đang thấy anh ngồi
Mắt buồn nhìn cõi xa xôi trời nào
Thương anh ôi biết là bao
Lại gần khe khẽ hỏi sao anh buồn
Giật mình quay lại cười luôn
Anh buồn vì cái nỗi buồn non sông
Dân ta bao tháng năm ròng
Chìm vào đêm tối dấn trong vũng lầy
Định vui tay nắm chặt tay
Đừng buồn anh nhé chiều nay có người
Ở trong tổ chức tới chơi
Gặp nhau đừng có ngại lời nghe anh
Mở to đôi mắt nhìn quanh
Niềm vui đã đến với anh bất ngờ
Ôi như trong bụng mở cờ
Mặt trời trước mặt mà giờ mới hay
Hôm nay vui nhất hôm nay
Chiều xuân ắp nắng rừng đầy tiếng chim
Ngồi chờ bộn rộn trong tim
Niềm vui không thể nào kìm được vui
Nóng lòng hết đứng lại ngồi
Lại ra nhìn xuống chân đồi xa xa
Màu chàm lẩn bóng sương pha
Qua từng khắc khắc rõ ra dần dần
Chẳng ai khác chính mế thân
Với ông khách tuổi chừng gần năm mươi
Dáng trông khỏe khoắn vui tươi
Vẻ lòng nhân ái nét người đoan trang
Anh càng sửng sốt bàng hoàng
Bất ngờ chưa hết lại mang bất ngờ
Mế trong tổ chức đấy ư
Với ông khách chợt nhớ như hôm nào
Gặp nhau trên nẻo đồi cao
Tươi cười giơ nắm tay chào rất thân
Đúng rồi người của nhân dân
Từ trong cùng khổ phong trần mà ra
Người là người của chúng ta
Cùng con cháu tổ cùng nhà Việt Nam
Cùng chung sức đuổi quân tham
Giành quyền Độc Lập Bắc Nam một nhà
Bây giờ ta lại gặp ta
Cùng chung một trẻ một già không hai
Cùng nhau trao đổi hồi dài
Tình trong đã rõ thế ngoài cũng thông
Anh thề kiên quyết một lòng
Đứng vào hàng ngũ tiên phong chống thù
Kết liên cùng khối nông phu
Quyết tâm xây dựng chiến khu vững vàng
Khách rằng mế hãy sẵn sàng
Phân công nhiệm vụ cho chàng trai ngay
Vui nào sánh nổi vui này
Giữa đêm đen đã ánh ngày rạng mai
Vui mừng thỏa sức trí trai
Một non sông một tương lai huy hoàng
Mế rằng anh hãy sẵn sàng
Tuyên truyền lập đội vũ trang lâu dài
Bao gồm cả gái cả trai
Trước là bảo vệ vòng ngoài chiến khu
Gian nan thiếu thốn mặc dù
Chờ thời khởi nghĩa chiến khu lâu dài
Đứng lên làm chủ cuộc đời
Giành toàn sông núi biển trời về ta
Lắng nghe lời mế thiết tha
Như mang nghĩa nước tình nhà chứa chan
Lòng đâu bỗng thấy ngập tràn
Một dòng máu nóng tỏa lan khắp người
Đứng lên kiên quyết hứa lời
Làm trai cho xứng với thời làm trai
Con đường cách mạng lâu dài
Dù cho nếm mật nằm gai không nề
Dù cho súng cận gươm kề
Trước sau giữ vững lời thề sắt son
Người còn thì nước non còn
Tổ tông khai phá cháu con vun trồng
Thế rồi cứ mỗi tảng đông
Vượt đèo dốc dựng mây lồng trắng cây
Mịt mù lối phủ sương dày
Núi giăng ngả núi rừng vây nẻo rừng
Lưng gùi gùi nặng trĩu lưng
Tránh từng ánh mắt qua từng đồn canh
Áo nâu thay áo chàm xanh
Tên thì anh đổi tên thành Vũ Trung
Qua bao dốc vượt bao thung
Giả người bán muối ở vùng xuôi lên
Khi làng dưới lúc bản trên
Khi vào Tà Kế khi lên Lũng Lầu
Không quản xa chẳng ngại sâu
Trưa đâu ăn góp tối đâu ngủ nhờ
Thương yêu bồng ẵm bé thơ
Luôn gần các cụ bạc phơ mái đầu
Đến đâu dù ở nơi đâu
Anh luôn là những nhịp cầu thân thương
Nối liền lại những nẻo đường
Trong tình dân tộc bốn phương một nhà
Như bao đau đớn xót xa
Mà anh đã thấy diễn ra từng ngày
Cho người dân ở vùng này
Cuộc đời cơ cực đắng cay trăm bề
Thuế sưu tập tục nặng nề
Trên đầu quan lại thân kề hùm beo
Ốm đau dốt nát đói nghèo
Bé mang manh áo nhớn đeo mảnh quần
Quanh năm quần quật lưng trần
Mưa rừng nắng núi tấm thân dãi dầu
Rừng xanh hun hút thẳm sâu
Núi non chất ngất một mầu núi non
Sông bát ngát sóng cồn cồn
Dòng phù sa đỏ như son từ nguồn
Biết bao thú quý chim muông
Rừng lim đồi lát trăm nghìn tài nguyên
Mỏ vàng mỏ bạc liền liền
Núi rừng Việt Bắc một miền bao la
Đẹp giàu thay Tổ quốc ta
Mà nay xâm lược đang chà đạp lên
Người dân mất hết chủ quyền
Đời như những cái bóng đen vật vờ
Buồn như đàn lệch dây tơ
Ngán như nai lạc mẹ ngơ ngác chiều
Càng dồn nén lại bao nhiêu
Căm hờn vẻ mặt đăm chiêu nét mày
Lặng thầm với những tháng ngày
Chờ thời cơ cũng ra tay góp phần
Đứng vào hàng ngũ toàn dân
Cùng chung sức diệt tan quân giặc thù
Xua đi sắc ám mịt mù
Cho đời tỏa sáng nghìn thu tươi hồng
Xuân hè rồi đã thu đông
Bốn mùa đã một năm ròng qua nhanh
Trên giao nhiệm vụ hoàn thành
Rất vui đã chấm đỏ quanh vùng này
Hàng trăm điểm Thái Kinh Tày
Bao làng bản hưởng ứng ngay một lòng
Nguồn vui không thứ nào đong
Suối trăm ngọn đổ vào dòng sông sâu
Phong trào yêu nước từ đâu
Dội lên như sóng ngầm sâu dội về
Một niềm vui mới tràn về
Trong từng ánh mắt hồn quê dạt dào
Nghiêng nghiêng dạng núi cao cao
Vui từng tiếng lá xôn xao khắp rừng
Người người trong dạ mừng mừng
Thấy đời hé mở ánh vừng dương soi
Trong khi đó khắp mọi nơi
Giặc Tây cùng lũ tôi đòi hung hăng
Săn lùng bắt bớ gia tăng
Dựng lên đầy khám đầy căng đầy đồn
Cùng lũ quỷ dữ ác ôn
Ra tay đàn áp từng thôn từng làng
Giam cầm tra tấn dã man
Đôi cơ sở lộ tan hoang phong trào
Chỉ vì cảnh giác chưa cao
Để chân tay giặc chui vào phá ta
Chỉ tên chỉ chỗ chỉ nhà
Chúng không để sót bỏ qua một người
Rút ra kinh nghiệm kịp thời
Cấp trên cử một số người trung kiên
Để về vận động tuyên truyền
Củng cố tổ chức động viên phong trào
Chống phu dịch chống sưu cao
Chống đi lính giặc bắn vào dân ta
Đề phòng chước quỷ mưu ma
Giữ bằng được tổ chức ta an toàn
Vũ Trung cũng có trong đoàn
Đi làm nhiệm vụ mới quan trọng này
Có tin sớm tối hôm nay
Thế nào anh cũng về ngay qua nhà
Bồn chồn Kim Định vào ra
Hết ngồi lại đứng ngó xa ngó gần
Trời chiều đã ngả bóng dần
Từ đâu gió chuyển mưa vần đến nơi
Ầm ầm giông tố bời bời
Rừng chiều mưa đổ trắng trời như chan
Định càng sốt ruột sốt gan
Cheo leo đèo dốc mưa ngàn tối bưng
Thương anh lặn lội giữa rừng
Mong sao mưa tạnh gió dừng trời êm
Cho anh về kịp trong đêm
Than hồng sưởi ấm cỏ mềm ngả lưng
Thương anh thương đến quá chừng
Nỗi lòng ai đã hiểu từng lòng ai
Chỉ mong có một ngày dài
Bên nhau từ buổi đầu mai cuối ngày
Việc chung non nước giãi bày
Tình riêng giải tỏa bấy nay nỗi niềm
Thế là thức trắng một đêm
Lại qua ngày đợi lại thêm đêm chờ
Bóng chim tăm cá mịt mờ
Ngỡ đâu nhỡ bước sa cơ chốn nào
Đang chưa biết tính ra sao
Bỗng liên lạc tới lệnh trao tức thì
Rằng Kim Định gấp thực thi
Đến ngay điểm X giờ Y trong này
Khẩn trương thực hiện lệnh này
Kẻo khi cáo đến trở tay khó lòng
Xem qua chỉ bấy nhiêu dòng
Dường như đã tỏ tình trong ý ngoài
Sụt sùi nước mắt lăn dài
Đeo hành trang cắm lá ngoài cửa ra
Lặng nhìn lại khắp khu nhà
Như thầm hẹn buổi không xa trở về
Rừng chiều sương phủ bốn bề
Giảo chân tắt lối vượt khe băng rừng
Tai nghe mắt dõi canh chừng
Phòng gian đón lõng bám từng bước đi
Dò tìm căn cứ chỉ huy
Cơ quan đầu não tức thì phá ta
Vậy trong nguyên tắc đề ra
Đi không để dấu đến là im hơi
Một mình lặn lội một thôi
Tối ngày mới tới được nơi hẹn chờ
Đồi nương im lặng như tờ
Cuối trời trăng ló nhợt nhờ đầu non
Mở to đôi mắt căng tròn
Lần lần theo lối đường mòn lên đê
Dòng sông thăm thẳm bốn bề
Xôn xao tiếng sóng đổ về đường xuôi
Lòng riêng thảng thốt bồi hồi
Nhớ quê nhớ cảnh nhớ người thân thương
Nhớ từng ngõ nhớ từng đường
Chùa làng chuông đổ mái trường trống vang.